Venlo heeft een bewogen geschiedenis. De nederzetting Venlo, reeds traceerbaar in de Romeinse tijd, groeide in de Middeleeuwen uit tot een vooraanstaande handelsstad binnen het hertogdom Gelre. Haar lotgevallen waren altijd innig verbonden met de Maas, de rivier die als ruggengraat van de tegenwoordige gemeente mag worden beschouwd. Vanwege de strategische ligging in een omstreden grensregio werd Venlo uitgebouwd tot een sterke vesting, vooral in de zeventiende en achttiende eeuw. De stad werd in de loop van de tijd vele malen belegerd en moest daarvan vaak de zware gevolgen dragen. Na de opheffing van de vesting in 1867 voer Venlo wel bij haar gunstige ligging ten opzichte van het sterk opkomende industriële Rijnland. Het spoorwegknooppunt dat toen ontstond, vormde weliswaar lange tijd een belemmering voor een harmonieuze stedenbouwkundige ontwikkeling, maar legde ook de basis voor de uitbouw van Venlo tot het belangrijke logistieke centrum dat de stad anno 2018 nog steeds is. Venlo is een stad met eeuwenoude - maar springlevende - volkse tradities, die haar niet voor niets de bijnaam 'stedje van lol en plezeer' hebben gegeven. De Historische atlas van Venlo geeft in 35 korte hoofdstukken met ten dele nog niet eerder gepubliceerd kaartmateriaal een overzicht van twintig eeuwen wonen aan de Maas.